به نقل از «مهر»

امام حسن مجتبی(ع) با اقتدار در برابر معاویه ایستاد و مقابله کرد

تاریخ انتشار: ۷ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۱۳۳۱۷

خبرگزاری مهر- گروه دین و اندیشه- عصمت علی آبادی: امروز نیمه ماه رمضان سالروز میلاد امام حسن مجتبی (ع) است. حضرت امام مجتبی در نیمه ماه رمضان و در مدینه به دنیا آمد. در سال ولادت ایشان اختلاف است. برخی آن را سال دوم و برخی سال سوم هجرت می‌دانند.برای امام مجتبی القاب بسیاری نقل شده است همچون تقی، طیب، زکی، سید، سبط، امین، مجتبی و … که از این بین لقب سید را خود پیامبر اکرم به ایشان داده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در روایتی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله امامت ایشان و امام حسین علیه السلام مورد تاکید قرار گرفته است: «حسن و حسین امامند، چه قیام کنند و چه نکنند».در حدیث دیگری آن حضرت می‌فرمایند: «حسن و حسین، سرور جوانان بهشتند». این حدیث در منابع متعدد شیعه و اهل سنت نقل شده است. امام حسن علیه السلام در وقایع مهمی در زمان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله حضور دارند که همگی نشان از جایگاه رفیع آن حضرت در نزد خدا و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله دارند.

امام‌خمینی با اشاره به قیام امام‌حسن (ع) علیه معاویه و سپس به علل صلح آن حضرت با معاویه پرداخته و معتقد است حیله‌گری و خیانت برخی از همراهان امام‌حسن (ع) از علت‌های صلح تحمیلی است. به گفته او ادامه تفکر خوارج و مقدسان نهروان که برای علی (ع) آن همه مشکل درست کردند، از موجبات صلح تحمیلی امام‌حسن (ع) است که در صورت آگاهی و استقامت یاران، امام‌حسن (ع) گرفتار آن مصائب نمی‌شد و قضایای کربلا پیش نمی‌آمد.

بر همین اساس برای واکاوی و بررسی دلیل صلح امام حسن مجتبی (ع) با معاویه و فضای جامعه آن زمان با حجت الاسلام محمدجواد یاوری، پژوهشگر تاریخ اسلام به گفت‌وگو پرداختیم که در ادامه تقدیم می‌شود:

حجت الاسلام محمدجواد یاوری، پژوهشگر تاریخ اسلام در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، درباره صلح امام حسن مجتبی (ع) گفت: در تاریخ اسلام از صلح امام حسن مجتبی (ع) نام برده می‌شود که چند نکته در این صلح حائز اهمیت است.

وی به جامعه و شرایط اجتماعی حیات امام حسن مجتبی (ع) اشاره و تصریح کرد: حضرت در جامعه‌ای زندگی می‌کردند که بنی‌امیه سردمدار آن بود و معاویه به عنوان خلیفه بر جامعه اسلامی حکومت می‌کرد. معاویه در جایگاه حاکم اسلامی به هیچ عنوان اعتقادی به اسلام اعتقادی نداشت و مخالف نظام مبتنی بر ولایت اهل بیت (ع) بود؛ بر همین اساس به شدت نسبت به بنی‌هاشم و خاندان پیامبر اکرم (ص) کینه و دشمنی داشت.

این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: از همه مهم‌تر او با همین نگرش خواهان حکومت بر سرزمین‌های اسلامی بود نگرشی که به تعبیر امام حسن در این نگرش قرار است قرآن و سنت کنار گذاشته شود. امام علی (ع) فرمودند معاویه آگاه به سنت پیامبر و قرآن کریم نیست و همواره تفسیر به رأی می‌کند. در این دوره قرار بود نام پیامبر از ماذنه‌ها خاموش شود.

وی بیان داشت: معاویه در عراق فضایی ایجاد کرد که مردم عثمانی شدند؛ مقصود از عثمانی کسانی هستند که عثمان را بر امام علی ترجیح می‌دادند و حضرت را قاتل عثمان می‌دانستند. معاویه در اصل با این اقدام مردم را علیه امام علی بسیج کرد. گام دوم و سوم معاویه به ترتیب تخریب چهره اهل بیت و ترساندن مردم از یاری رساندن امام علی بود. او با تطمیع کردن و ترساندن و رشوه دادند گاهی افراد را می خرید و با شایعه پراکنی اقدام به تخریب چهره امام علی می‌زد تا مردم از جوار حضرت پراکنده شوند.

یاوری ادامه داد: با وعده و وعیدهای دشمن عده زیادی از پیرامون حضرت متفرق شدند یکی از نمونه کارهایی که ایشان انجام داد غارت و چپاول سرزمین‌های تحت حاکمیت امام علی بود و حضرت ناگزیر بود تا آنها را اصلاح کند. بعد از امام علی نیز امام حسن با چنین دشمنی مواجه بود؛ امروز کسانی که له له آمریکا را می‌زنند و می‌گویند اگر آمریکا بیاید مساله اسلامیت و جمهوریت حل می‌شود کاملاً در اشتباه هستند آنان نمی‌دانند که نزد همین آمریکا ایرانیت نیز مهم نیست. چون جامعه ایرانی تفکر و باورهایی دارد که برای غربی‌ها و آمریکایی‌ها خوشایند نیست. آنان همواره در تلاش هستند تا سرزمین و مرزهای ایران را تکه تکه کنند تا بتوانند با مسلط شدن بر جامعه ایرانی اهداف خود را در این سرزمین دنبال کنند.

حیله گری های معاویه

این استاد حوزه و دانشگاه اضافه کرد: امام علی در روزهای پایانی عمر مبارکشان سپاهی آماده کردند تا در مقابل معاویه پیمان شکن بایستند اما حضرت به شهادت رسیدند؛ بنابراین امام حسن با چنین فضایی مواجه بود که باعث شد صلح را بپذیرد. امام حسن با اقتدار در برابر معاویه ایستاد و مقابله کرد اما این حیله گری معاویه بود که باعث شد بین یاران و سپاهیان حضرت اختلاف ایجاد و شایعاتی را علیه امام حسن پراکنده کند. معاویه وقتی عظمت سپاه امام حسن مجتبی (ع) را مشاهده کرد و دید که حتی خوارجی مسلک‌ها که می‌دانستند باید با معاویه بجنگند در سپاه حضرت هستند. خوارجی مسلک‌ها معاویه را قبول نداشتند برای همین با امام حسن مجتبی (ع) بیعت کردند.

وی افزود: معاویه با مشاهده این مسائل بین سپاه امام حسن مجتبی (ع) جاسوس اعزام کرد اما حضرت همه جاسوسان را اعدام کرد. معاویه نیز برای اینکه برگ برنده برای خودش باشد از فرصت شایعه استفاده کرد و بین سپاهیان امام حسن مجتبی (ع) اختلاف انداخت تا جایی که گروهی که در ساباط مدائن بودند وقتی خدمت امام حسن رسیدند به اطرافیان حضرت گفتند اگر خدا بخواهد با صلح حضرت همه چیز حل می‌شود و از سوی دیگر نیز عده‌ای را نیز فریب دادند و گفتند امام حسن مجتبی (ع) صلح را پذیرفته است. با همین شایعات بود که شکاف عمیقی بین سپاه حضرت ایجاد شد.

یاوری اضافه کرد: گزارش‌های معتبری از منابع اهل سنت نقل شده که یاران و اطرافیان معاویه بودند که خوارج و اصحاب امام حسن را تحریک می‌کردند و با فریب دادن یاران امام حسن آنان را نسبت به حضرت دلسرد می‌کردند تا آنها امام حسن مجتبی (ع) را تنها بگذارند و از گرد ایشان پراکنده شوند. نکته دیگری که وجود دارد این است که یاران معاویه و اشراف کوفه نیز با ایجاد ارعاب و وحشت کاری کردند که برخی از آنان به معاویه نامه نوشتند و گفتند ما کاری می‌کنیم که حضرت به شما تسلیم شود؛ بعد معاویه همان نامه را به امام حسن نشان داد در چنین فضایی که امام حسن چنین یارانی دارد تن به صلح می‌دهند.

این استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: اگر امام حسن مجتبی (ع) صلح نمی‌کرد یا به اسارت در می‌آمدند یا به شهادت می‌رسیدند اگر اسیر می‌شدند معاویه بر امام منت می‌گذاشت و ایشان را خوار و ذلیل می‌کرد و عظمت امام در بین یارانش شکسته می‌شد و اگر شهید می‌شدند نظام امامت با مشکل روبرو می‌شد بر همین اساس امام فرمودند من با این کار به شیعه عزت دادم و شیعه را حفظ کردم، اگر این کار را نمی‌کردم کسانی که با من بودند و شیعه بودند به شهادت می‌رسیدند و یا خورد می‌شدند؛ در نهایت آن چیزی که اتفاق می‌افتاد این بود که جامعه شیعی از بین می‌رفت برای همین امام حسن به صلح تن دادند.

وی خاطرنشان کرد: امام حسن فرمودند برای دین و حفظ آن صلح را پذیرفتم؛ معاویه نامه سفید امضایی برای صلح نزد امام حسن ارسال می‌کنند و متن صلح نامه سراسر با عزت و افتخار است. نمایندگان امام در مسکنی در کوفه نشستند و مفاد آن را نوشتند از همه مهم‌تر اگر این صلح صورت نمی‌گرفت عظمت و حفظ کیان شیعه و اهل بیت حفظ نمی‌شد شاید این صلح جامعه اسلامی را با یک سری مشکلات مواجه کرد اما در همان فضا امام در مدینه به مدت ده سال فعالیت داشتند.

یاوری ادامه داد: امام حسن مجتبی (ع) در پاسخ به کسانی چون ابوسعید که پرسیدند: «ای فرزند رسول خدا (ص)، چرا با معاویه صلح کردید در حالی که میدانید شما بر حق بوده و معاویه گمراهِ باغی است، امام فرمود: اگر این کار را انجام نمی‌دادم، حتی یک نفر از شیعیان ما را بر روی زمین باقی نمی‌گذاشتند.» آن حضرت، در عبارت دیگری علت صلح را بقای دین توسط شیعیان بیان کرده و فرمود: «ترسیدم آنان را بکشند؛ لذا تصمیم گرفتم برای بقای دین در روی زمین، فریادگری باقی بگذارم.»

این استاد حوزه و دانشگاه اضافه کرد: همچنین امام حسن (ع) بعد از صلح با معاویه فرمود: «اگر یار و یاوری می‌یافتم، حکومت را به معاویه واگذار نمی‌کردم؛ زیرا حکومت بر بنی‌امیه حرام است. شگفت از ملتی که نه حیا دارند و نه هیچ مرتبه‌ای از مراتب دین را دارند؛ وای بر شما! به خدا سوگند، معاویه به آنچه برای شما در کشتن من ضمانت کرده است، وفا نخواهد کرد. من می‌خواستم برای شما دین حق را برپا دارم، ولی من را یاری نکردید. اگر من امر حکومت را به معاویه تسلیم نمایم، پس به خدا قسم هیچ‌گاه شما در دولت بنی‌امیه، گشایشی نخواهید یافت. سوگند به خداوند متعال، با بدترین عذاب و آزار به شما بدی خواهند کرد.»

کد خبر 6061979

منبع: مهر

کلیدواژه: امام حسن مجتبی ماه مبارك رمضان کربلا مدینه عراق معاویه شیعه قرآن قرآن کریم ایران ایالات متحده امریکا کوفه پیامبر اکرم ص تاریخ اسلام سیره اهل بیت ع فرهنگ اهل بیت ماه مبارك رمضان رمضان 1445 سی و یکمین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم قرآن کریم قرآن زندگی با آیه ها مسطورا قران حوزه علمیه فعالیت های قرآنی محفل قرآنی امام حسنی ها محمد علی انصاری دعای ماه رمضان و اوقات شرعی رژیم صهیونیستی استاد حوزه و دانشگاه امام حسن مجتبی پیامبر اکرم امام علی آن حضرت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۱۳۳۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دلیل عظمت شاه عبدالعظیم حسنی (ع) چه بود؟

حجت الاسلام والمسلمین مهدی یعقوبی گیلانی، کارشناس مذهبی درمورد فضائل حضرت عبدالعظیم حسنی رحمت الله علیه بیان کرد: مرحوم آیت الله محمد محمدی ری شهری که مدتی، تولیت آستان شریف حضرت عبدالعظیم حسنی را برعهده داشت در کتاب «خاطره هاى آموزنده» خویش با یک واسطه، داستان عجیبی درمورد زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی رحمت الله علیه نقل کرده است. 

این خطیب شهیر که در زمان رضاخان پهلوى در تهران تبلیغ مى‏کرد، به دستور طاغوت وقت دستگیر مى‏شود. ایشان بعد از آزادى نقل می‌کرد: بعد از یک سال زندان به شهر بیرجند تبعید شدم. یکى از شب‏ها که بسیار دلتنگ بودم، به حضرت عبدالعظیم حسنی رحمت الله علیه متوسل شدم و با چشم گریان به خواب رفتم. در رویا دیدم وارد مجلسى شدم که جالسین همه روحانى بودند، چ و صدر مجلس، حضرت عبدالعظیم حسنی رحمت الله علیه با صورتى نورانى و مجلل نشسته است. جلو رفتم و بعد از سلام شکایت حالم را به عرض رساندم.

فرمودند: «وقتى در تهران بودى نزد ما نمى‏آمدى؛ ولى بعد از این به دیدار ما بیا.»

از خواب بیدار شدم و تا صبح فکر مى‏کردم. بعد از اذان صبح، مأمور شهربانى در منزل آمد و گفت: مرخص شدى، هر کجا مى‏خواهى برو!

بدون هیچ تعرض و تعقیب و تعهد به تهران آمدم و با خود عهد کردم تا آخر عمر زیارت آن حضرت را شب‏هاى جمعه ترک نکنم. 

سالیانی ست که بر قبله‌ی ری رو کردم

دست من نیست، به احسان شما خو کردم

هر سلامی به تو دادیم، حسن داده جواب

بی سبب نیست که در صحن تو هوهو کردم

 

مقام حضرت عبدالعظیم نزد اهل بیت (ع)

 

این کارشناس مذهبی تصریح کرد: این محدث کبیر و این امام زاده واجب التعظیم از دریای بیکران فضل و بزرگواری برخوردار هستند.

بر اساس آن‌چه از تاریخ تولد و وفات حضرت عبد العظیم حسنی رحمت الله علیه بدست می‌آید، ایشان دوران حیات پنج امام از امامان اهل بیت علیه السلام یعنى امام کاظم علیه السلام تا امام عسکرى علیه السلام را درک کرده اند؛ امّا این بدان معنا نیست که به محضر همه آنها هم رسیده و یا از آن معصومین علیه السلام سخنى نقل کرده اند.

آن‌چه قطعى و مسلّم است، این است که حضرت عبدالعظیم حسنی رحمت الله علیه محضر امام جواد علیه السلام و امام هادى علیه السلام را درک نموده و از این معصومین علیه السلام احادیث فراوانى نقل کرده اند. 

حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی گفت: براى اثبات عظمت علمى حضرت عبد العظیم حسنی علیه السلام کافى است که بدانیم امام معصوم علیه السلام، مردم را براى حل مشکلات دینى و یافتن پاسخ پرسش‏هاى اعتقادى و عملى‏شان، به حضرت عبدالعظیم حسنی رحمت الله علیه ارجاع داده اند.

 

این کارشناس مذهبی ادامه داد: صاحب بن عبّاد در رساله‏اى که در شرح حال حضرت عبد العظیم حسنی رحمت الله علیه نوشته، در توصیف علمى ایشان آورده اند: 

 ابو تراب رویانى، روایت کرد که شنیدم ابو حمّاد رازى مى‏گفت: خدمت امام هادى علیه السلام در سامرّا رسیدم و مسائلى از حلال و حرام از ایشان پرسیدم. 

امام هادی علیه السلام به پرسش‏هاى من پاسخ دادند و هنگامى که خواستم از ایشان خداحافظى کنم، به من فرمودند:

«یا أبا حَمّاد! إذا أَشکَلَ عَلَیک شَى‏ءٌ مِن أمرِ دینِک بِناحِیَتِک فَسَل عَنهُ عَبدَ العَظیمِ بنَ عَبدِ اللَّهِ الحَسَنِیّ و أقرِئهُ مِنّیِ السَّلامَ.» «اى ابو حمّاد! هنگامى که چیزى از امور دینى در منطقه‏ات براى تو مشکل شد، از عبد العظیم بن عبد اللَّه حسنى بپرس و سلام مرا به او برسان.»

این تعبیر، به روشنى نشان مى‏دهد که حضرت عبد العظیم حسنی علیه السلام در عصر خود، «مجتهد» توانمندى بوده که بر اساس اصول و قواعدى که از اهل بیت علیه السلام در اختیار داشته، مى‏توانسته اند دیدگاه‏هاى اسلام ناب را در زمینه‏هاى مختلف اعتقادى و عملى، استخراج کنند و به پرسش‏هاى مردم پاسخ دهند.

حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی افزود: بنابراین، ایشان تنها یک «محدّث» و راوى احادیث اهل بیت علیه السلام نبوده اند؛ بلکه از علماى بزرگ خاندان رسالت بوده اند که پس از معصومان علیه السلام، توان پاسخگویى به مسائل علمى را داشته اند و توانمندى علمى‏ ایشان مورد تأیید و تصدیق امام هادی علیه السلام قرار گرفته است.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری قرآن و عترت